
Tot vandaag waren enkel het helpen bij een ontsnapping en nalatigheid van cipiers strafbaar. De gedetineerde zelf kon echter niet vervolgd worden voor zijn ontsnapping, wegens de “natuurlijke drang naar vrijheid”.
“Bizarre situatie rechtgezet”
Kamerlid Sophie De Wit, die ook een eigen wetsvoorstel indiende dat gekoppeld werd aan het goedgekeurde ontwerp, reageert tevreden: “Het is onvoorstelbaar dat ontsnappen en het doorknippen van een enkelband tot vandaag ongestraft bleven. We zetten deze bizarre situatie nu eindelijk recht.”
Volgens haar heeft elke ontsnapping of beschadiging van een enkelband een hoge kostprijs. Politie moet worden ingeschakeld voor de zoektocht naar de gedetineerde, of de enkelband moet vervangen worden. “Elke ontsnapping ondermijnt de geloofwaardigheid van Justitie, veroorzaakt een onveiligheidsgevoel bij slachtoffers en kost de samenleving handenvol geld”, zegt De Wit.
Enkelband blijft een gunst
De cijfers spreken boekdelen. In 2024 saboteerde bijna vijf procent van de enkelbanddragers in Vlaanderen hun toestel (245 gevallen). In Wallonië ging het om 236 beschadigingen (zes procent). Bovendien overtrad tien à vijftien procent van de dragers de voorwaarden — goed voor gemiddeld twee schendingen per dag. “Een enkelband is een gunst. Wie daar misbruik van maakt, moet bestraft worden,” zegt De Wit.
Het huidige wetsontwerp voorziet wel een verplichte herroepingsgrond van de enkelband bij beschadiging, en het elektronisch toezicht wordt in afwachting van de beslissing daarover ook opgeschort.
De Wit wijst er wel op dat haar eigen voorstel verder ging: wie een enkelband doorknipte, zou volgens haar minstens één tot vijf jaar geen nieuwe enkelband mogen krijgen. “De strafbaarstelling is een belangrijke stap maar het is jammer dat het wetsontwerp van de minister niet tegelijk ook voorziet dat iemand die zijn enkelband heeft doorgeknipt voor langere tijd uitgesloten wordt van deze gunst”, zegt ze.
Ook drugstesten in de gevangenis
Het wetsontwerp geeft bovendien een wettelijke basis voor drugstesten in gevangenissen. “Ook dat is een noodzakelijke stap om de ernstige drugproblematiek binnen gevangenissen adequater aan te pakken en de veiligheid van zowel gedetineerden als personeel te verbeteren”, besluit De Wit.