Geen cijfers, geen monitoring, geen inzicht
Het antwoord op haar parlementaire vraag laat weinig ruimte voor interpretatie. Er bestaat vandaag geen federale monitoring van drugsfeiten op festivals. De databanken van het openbaar ministerie laten niet toe om festivalgerelateerde dossiers te isoleren. Ook de politiedatabank ANG bevat geen specifieke informatie over drugscontroles of inbeslagnames op festivals. Zelfs grote evenementen zoals Rock Werchter, Dour, Tomorrowland of Pukkelpop verschijnen nergens in de federale statistieken.
Volgens De Wit gaat het om een fundamenteel probleem. “Eén van de grootste veiligheids- en gezondheidsuitdagingen op festivals wordt federaal blind beheerd. Wanneer zelfs basisinformatie ontbreekt, faalt Justitie in haar kerntaak.”
Mobiele analyses zonder federaal kader
Het Forensisch Drugsexpertisecentrum van het NICC (Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie) beschikt intussen over mobiele analysetoestellen om drugs ter plaatse te onderzoeken. Maar in 2024 gebeurde dat slechts op twee festivals: Extrema Outdoor en Tomorrowland. De Wit benadrukt dan ook dat deze initiatieven geen substituut zijn voor echte handhaving. Bovendien ontbreekt een uniform federaal kader dat vastlegt wanneer, hoe en met welk doel zulke analyses worden ingezet.
“Het gebruik van dergelijke toestellen raakt trouwens aan gevoelige juridische en beleidsmatige vragen”, waarschuwt De Wit. “Zonder duidelijke afspraken riskeer je versnippering en onduidelijke signalen. Vandaag is er geen nationale aanpak, enkel losse initiatieven zonder zicht op hun effect.”
Politie, parketten en festivalorganisatoren op één lijn(tje)
Voor het Kamerlid is de conclusie duidelijk: er is dringend nood aan een structureel federaal kader. Dat begint met uniforme afspraken tussen politie, parketten en festivalorganisatoren. Daarnaast pleit De Wit voor een herkenbare categorie ‘festival’ in de ANG, zodat drugsincidenten en inbeslagnames eindelijk zichtbaar worden. Ook een snellere ketenwerking tussen politie, justitie en gezondheidsdiensten is nodig.
Daarnaast moeten grote festivals verplicht transparant rapporteren na afloop, zodat beleid kan worden gebaseerd op feiten in plaats van aannames.
“Onze festivals moeten veilig zijn voor bezoekers, maar tegelijk moeten we drugsdealers de pas afsnijden. Daarvoor hebben we geen vage intenties nodig, maar harde cijfers, duidelijke afspraken en een sluitend federaal beleid”, besluit De Wit.